Химиялық элементтер. Жай және күрделі заттар

Ұзақ мерзімді жоспардың бөлімі: 7.2A Атомдар. Молекулалар. Заттар

Мектеп: «12 орта мектеп гимназиясы» коммуналдық мемлекеттік мекеме

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні:

Беріккалиева Назым Бериккалиевна

Сынып:

Қатысқандар саны:    Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырып: Химиялық элементтер. Жай және күрделі заттар

Оқыту мақсаттары:

7.1.2.2 -әрбір элементтің химиялық таңбамен белгіленетіндігін және белгілі атом түрі екенін білу

7.1.2.3 -элементтерді металдар мен бейметалдарға жіктеу

7.1.2.4 -заттарды құрамына қарай жай және күрделіге жіктеу

Сабақтың мақсаты:

Барлық оқушы білу керек:

Әр химиялық элементтің өзінің таңбасы болатынын біледі;

Көптеген оқушылар білу керек:

Химиялық элемент атомының белгілі бір түрі екенін түсінеді;

Кейбір оқушылар білу керек:

Элементтерді металдар және бейметалдар, заттарды жай және күрделі заттар деп жіктеуді біледі.

Бағалау критерийі

ü Әрбір элементтің химиялық таңбамен белгіленетіндігін және белгілі атом түрі екенін біледі;

ü Элементтерді метал және бейметалға жіктейді;

ü Заттарды құрамына қарай жай және күрделіге жіктейді

Тілдік мақсаттар:

Пәнге қатысты лексика мен терминология

Химиялық элемент, элемент таңбасы, жай зат, күрделі зат, металл, бейметалл.

Диалогқа/жазылымға қажетті тіркестер

Атомдардың белгілі бір түрі ...................................................... деп аталады.

Бізді қоршаған әлем, Күн жүйесі, жұлдыздар және ғарыштық денелер.......................  түзілген.

Құндылық-тар:

«Мәңгілік ел» патриоттық актісінің 4-құндылығы «Индустрияландыру мен инновацияға негізделген экономикалық өсу» құндылығын дәріптеу.

Пәнаралық байланыс

Физика, жаратылыстану

Алдыңғы білім

Атомдар және молекулалар

7.1.2.1 атомдар және молекулалар айырмашылығын сипаттау

Сабақ барысы

Мұғалімнің/оқушының іс әрекеті

Ресурстар

Сабақтың басы

І. Ұйымдас-тыру кезеңі:

3  минут

Сәлемдесу, оқушылардың сабаққа дайындығына назар аудару, сабақтың тақырыбы мен мақсатымен таныстыру. «Жағымды сөздер» әдісі бойынша топқа бөлу.

ІІ. Үй тапсырма-сын сұрау.

6  минут

(С) 1. «Сіз сенесіз бе?» Атом үшін дұрыс тұжырымды көрсетіңіз (шын/ жалған

(Т) І топ. Конвертте 1-тапсырма

Төменде берілген сөйлемді аяқтаңыз.

ІІ топ. Конвертте 2-тапсырма

Атом мен молекуланың айырмашылығын айтып, кестені толтырыңыз:

ІІІ топ. Конвертте 3-тапсырма

Атом мен молекуланың айырмашылығын айтып, кестені толтырыңыз.

1 қосымша

2 қосымша

Сабақтың ортасы

Жаңа сабақты түсіндіру.

4 минут

6 минут

Тапсырманы орындау арқылы оқушылар бүгінгі сабақ тақырыбын ашады.

Қызығушылығын ояту

(С)«Суреттер сөйлейді» әдісі бойынша өткен сабақта, қоспа мен химилық қосылыстардың айырмашылығын еске түсіре отырып, химиялық элемент сөзінің мағынасын ашу.

      Мұғалім оқушыларға сұрақтар қою арқылы атом молекуладан тұратындығын, химиялық элемент атомның белгілі бір түр екендігіне көз жеткізіп, жадыларына сақтайды.

Молекулада неше атом бар?

Молекуладағы атомдарды атаңдар?

Химиялық элемент деген не?

Оқушылар химиялық элемент атомының белгілі бір түрі екендігіне көздері жетіп, оның анықтамасын құрайды.

Дескриптор    Білім алаушы

                         -Әрбір элементтің химиялық  

                           таңбамен белгіленетіндігін

                           және белгілі атом түрі екенін

                           біледі;

(ҚБ) «5 минутын болса»

1 Слайд

3 минут

Саралау әдісі бойынша

8 минут

5 минут

5 минут

(Т) «Ас мәзірі» әдісі арқылы тапсырмалар беру, кестеден металдар мен бейметалдар қатарын тауып, бір сызықпен қосыңыз.

 Дескриптор    Білім алаушы

-  кестеден металдар қатарын тауып анықтайды және сызықпен белгілейді;

 -  кестеден металдар қатарын тауып анықтайды және сызықпен белгілейді;

ҚБ «Бас бармақ»

(Т) «Еркін жазу»- оқушыларға тақырып бойынша қағазға түсіруді талап ететін әдіс.

1. Қасиеттері:

     Метал:

Бейметал: 

      Металдар нақты қасиеттерді көрсететін химиялық элементтер: металдық жылтыры бар, созылғыштық, жылудың және электор тоғының жақсы өтімділігі, балқу және қайнау температурасыжоғары, жоғары тығыздық.

     Бейметал металдық қасиет көрсетпейтін химиялық элементтер.

Дескриптор    Білім алаушы

ü Элементтерді метал және бейметалға жіктейді отырып, олардың қасиеттерін біледі.

 ҚБ «От шашу»

2. Жай заттар мен күрделі заттар дегенімізге анықтама құрастыру.

Бірдей атомдар бірігіп жай заттар түзеді.

Әр түрлі атомдар бірігіп күрделі заттар түзеді.

Дескриптор  Білім алушы

-  жай заттардың анықтамасын құрастырады;

-күрделі заттардың анықтамасын құрастырады.

ҚБ «Бутерброд» әдісі.

(Т) «Әткіншек» әдісі - белгілі бір сұраққа қатысты оқушылардың ойлары мен жауаптарының жиынтық тізімін  жасауға  көмектесетін,  құрылымдалған,  ақпараттық  немесе  ойлау  қабілетін  арттыру әдісі.

Мына заттарды жай және күрделі заттарға ойыңызды негіздей отырып бөліңіз:

H₂,NH₃, Au, MgCl₂, Na, K₂SO₄, O₂, H₂O.

Дескриптор    Білім алаушы

-         заттарды жай және күрделіге жіктеп, кестені толтырады.

ҚБ «Смайликтер»

(С) «Галерияны шарлау» – тақтада химиялық элементтер таңбамен ілініп тұрады, оқушылар периодтық кестені қолданып, оны атайды, жазбаша жазады. (6 кесте)

Дескриптор    Білім алаушы

-         химиялық элементтердің таңбамен белгіленетіндігін және атауларын біледі.

ҚБ  «От шашу»

3 қосымша

4 қосымша

5 қосымша

Сабақтың соңы

Рефлексия

5 минут

«Кім жылдам» әдісі арқылы сабақты жинақтайды. Әр топтан екі оқушы ортаға шығып сұрақтарға жауап береді. Топтар өзара жарысады, ойларын ортаға салады, тақырыпты жинақтайды.

ҚБ «Жарық жұлдыз» оқушы әр сызықтың астына не түсінгенін жазып, жарық жұлдызға жетуге тырысады.

Саралау – Сіз қандай тәсілмен көбірек қолдау көрсетпексіз? Сіз басқаларға қарағанда қабілетті оқушыларға қандай тапсырмалар бересіз?  

Бағалау – Сіз оқушылардың материалды игеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлап отырсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасын сақтау

Топтық, саралау жұмыс  барысында  «Еркін жазу», «Саралау» әдістерін  қолдану  жоспарланды.  Кейбір  оқушыларға  қолдау  көрсетіледі, ал  кейбіреулері  тез  жұмыс  жасайды.

«Бес бармақ»

«Смайликтер»

«От шашу»

«Жарық жқлдыз»

Тілек  айту, сергіту  сәтін  өткізу, топ ережесін, қауіпсіздік  ережелерін  сақтау  туралы  ескертіледі

Сабақ бойынша рефлексия

Оқушылар  смайликтер  арқылы  сабақты қаншалықты  түсінгенін, ұнағанын айқындайды

Бұл тарауды сабақ туралы рефлексия жасау үшін пайдаланыңыз. Сол бағандағы өзіңіз маңызды деп санайтын сұрақтарға жауап беріңіз.

Жалпы бағалау

Сабақта ең жақсы өткен екі нәрсе (оқыту мен оқуға қатысты)?

1:

2:

Сабақтың бұдан да жақсы өтуіне не оң ықпал етер еді (оқыту мен оқуға қатысты)?

1:

2:

Осы сабақтың барысында мен сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістіктері/ қиыншылықтары туралы нені анықтадым, келесі сабақтарда не нәрсеге назар аудару қажет?

Тұжырым

Шын/ Жалған

Химиялық жолмен бөлінетін ең ұсақ бөлшек

Элемент- атомының жеке бір түрі

Элементтердің өзіне тән қасиеттерін сақтайды

Молекуланың қасиетін сақтамайды.

Химиялық жолмен бөлінбейтін ең ұсақ бөлшек.

Атом

Молекула

Құрамы

Электор зарядының болуы

Жеке бола алуы

Ары қарай бөлінуі

Атом

Молекула

Электр зарядының боуы

Жеке бола алуы

Ары қарай бөлінуі

Al

B

С

О

Ве

Nа

Сl

Не

K

Н

Са

Р

N

Ar,

Si

Мg

Б

А

Б

Ж

3

Т

А

Т

З

К

Б

Т

Ә

Жай зат

Күрделі зат